Odpowiedzialność, trend czy współczesna mowa biznesowa?
„`html
Regulacje dotyczące ESG w kontraktach biznesowych
Kontekst obowiązujących przepisów, a zwłaszcza dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), znacząco wpływa na obowiązek raportowania działań zrównoważonego rozwoju przez przedsiębiorstwa w Europie. Już od stycznia 2025 roku największe spółki giełdowe, banki oraz instytucje finansowe są zobligowane do raportowania zagadnień pozafinansowych według wytycznych ESRS (European Sustainability Reporting Standards). W kolejnych latach obowiązek ten obejmie również inne przedsiębiorstwa, w tym także podmioty prywatne i niebędące na giełdzie.
Według szacunków obowiązek raportowania w Polsce obejmie niemal 3,8 tysiąca firm. Jednak wpływ nowych regulacji odczuwalny jest wcześniej, często poprzez relacje handlowe – wymogi związane z ESG coraz częściej pojawiają się w umowach B2B. Obejmują one takie kwestie jak:
- klauzule dotyczące należytej staranności w zakresie praw człowieka,
- obowiązki informowania o emisji CO2,
- wymogi dotyczące polityki różnorodności,
- standardy etyczne w łańcuchu dostaw.
Takie zapisy szczególnie często dotyczą eksporterów oraz firm współpracujących z dużymi grupami międzynarodowymi. Dostawcy oraz podwykonawcy muszą coraz częściej wypełniać ankiety ESG oraz uwzględniać zapisy zobowiązujące do:
- korzystania z materiałów pochodzących z recyklingu,
- podejmowania działań na rzecz zmniejszenia śladu węglowego,
- posiadania oraz stosowania kodeksu etyki pracowniczej.
Nowe wyzwania prawne i operacyjne
Częste pytania przedsiębiorców dotyczą poprawnej implementacji i egzekwowania klauzul ESG w umowach. Brak ujednoliconych standardów oraz kształtujące się orzecznictwo powodują, że obszar ten wiąże regulacje sektorowe, elementy compliance, prawo cywilne oraz kwestie odpowiedzialności wizerunkowej. To stwarza nie tylko wyzwania, ale również okazje do budowania silniejszych relacji biznesowych oraz zdobywania przewagi konkurencyjnej.
Coraz więcej firm podejmuje działania ESG w odpowiedzi na oczekiwania klientów czy wymogi dostawców. Szacuje się, że 35% dużych i średnich firm w Polsce wdraża inicjatywy ESG właśnie pod wpływem partnerów handlowych, a niemal 25% robi to w celu dorównania konkurencji. W ten sposób ESG przestaje być narzędziem PR, a staje się kluczowym elementem strategii biznesowej oraz walutą zaufania.
Wpływ regulacji na małe i średnie przedsiębiorstwa
Nadchodzące zmiany nie dotyczą wyłącznie dużych organizacji. Obniżenie progu obowiązywania CSRD oraz kolejne akty prawne, takie jak dyrektywa o należytej staranności (CSDDD), wprowadzają nowe standardy na wszystkich poziomach łańcucha dostaw, także dla firm z sektora MSP. Mniejsze firmy mogą być zaskoczone koniecznością spełnienia wymagań ESG narzuconych przez większych kontrahentów.
Obecność strategii ESG coraz częściej decyduje również o wiarygodności oraz ocenie ryzyka kontraktowego przedsiębiorstwa. W niektórych branżach brak takiej strategii albo problemy z raportowaniem mogą prowadzić do wykluczenia z przetargów czy utraty partnerów handlowych. Oznacza to konieczność zarówno znajomości regulacji, jak i aktywnego zarządzania ryzykiem prawnym oraz wizerunkowym.
Praktyczne znaczenie ESG w umowach
ESG w kontraktach to obecnie zarówno silny trend rynkowy, obowiązek wynikający z przepisów, jak i narzędzie wspierające budowanie relacji biznesowych. Dawna moda przeradza się w wymóg formalny – nie tylko w sferze raportowania, ale też w stosunkach kontraktowych. Staje się też nowym językiem w prowadzeniu odpowiedzialnego biznesu.
Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność podejmowania konkretnych działań – zarówno operacyjnych (takich jak gromadzenie danych i wdrażanie polityk ESG), jak i prawnych. Precyzyjnie skonstruowane zapisy dotyczące ESG mogą stać się skutecznym narzędziem zarządzania ryzykiem, budowania przewagi oraz wzmacniania pozycji rynkowej. Niewykonalne lub chaotyczne rozwiązania mogą natomiast prowadzić do sporów i niechcianych konsekwencji prawnych.
ESG – kryterium sukcesu w nowoczesnym biznesie
Rola doradców prawnych coraz częściej dotyczy nie tylko sprawdzania zgodności umów z prawem, ale także wspierania klientów w budowie strategii ESG, negocjowaniu kontraktów z analizą aspektów środowiskowych i społecznych oraz szkoleniu zespołów prawnych i compliance. ESG w umowach to nie chwilowy trend, lecz kluczowy temat kształtujący teraźniejszość i przyszłość rynku. Firmy, które podejdą do niego poważnie, zyskają przewagę. Ci, którzy go zignorują, mogą ponieść znaczne straty.
„`
