Zalane miejscowości: Jakie są różnice między powodzią, podtopieniem i wezbraniem?

Zalane piwnice, zatopione samochody, woda wdzierająca się do mieszkań. To skutki nawalnych opadów, które zamieniają codzienne życie wielu osób w prawdziwy horror i walkę o przetrwanie, po którym następuje liczenie strat.

Kanalizacja burzowa w mieście projektowana jest tak, aby odprowadziła konkretną ilość opadu. Wylicza się go dla średnich wartości wysokości opadu w danym regionie, wielkości powierzchni i współczynnika spływu danej powierzchni. Ale w sytuacji nawalnych opadów, gdy w ciągu zaledwie 24 godzin widzimy, że woda nie jest wystarczająco odprowadzana i zaczynają się problemy.

Warto też zauważyć, że część miast i wsi położona jest nad rzekami, które dynamicznie reagują na zmiany pogody. Gdy jest susza, wyraźnie zaznaczają się niskie stany. Po intensywnych opadach podnosi się także poziom wody w rzekach. Zdarza się, że taka fala wezbraniowa przechodzi przez miasto powodując powodzie.

Różne rodzaje powodzi

Wezbranie, powódź i podtopienie. Czy się różnią? Mówimy wówczas, gdy stan wody w cieku ulega podniesieniu powyżej przyjętej wartości granicznej w wyniku wzmożonego zasilania lub wskutek piętrzenia wody.

• Opadowe: wywołane opadami nawalnymi lub rozlewnymi
• Roztopowe: wywołane gwałtownym topnieniem pokrywy śnieżnej
• Zimowe: związane z rozwojem zjawisk lodowych
• Sztormowe: wywołane silnym wiatrem wiejącym w kierunku lądu

Na skutek wezbrania wód może dojść do zalania terenów nadbrzeżnych, wzdłuż koryta rzeki lub morza, które w normalnych warunkach nie są pokryte wodą. Wówczas mamy do czynienia z powodzią. Możemy je podzielić na opadowe, roztopowe, zimowe oraz sztormowe.

• Opadowe: wywołane przez obfite opady, mogą występować od kwietnia do października)
• Roztopowe: powstają wskutek gwałtownego topnienia pokrywy śnieżnej
• Zimowe: spowodowane spiętrzeniem wody w wyniku nasilonych zjawisk lodowych
• Sztormowe: wywołane silnym wiatrem wiejącym w kierunku lądu

Wyróżnia się także powodzie błyskawiczne, czyli zdarzenia o lokalnym zasięgu, bardzo szybkim przebiegu i krótkim czasie trwania (zwykle mniej niż 6 godzin).

Oprócz powodzi występują również podtopienia. To zalania terenów z przyczyn innych niż powódź. Przyczynami mogą być m.in. wypełnienie retencji gruntowej zlewni, duże opady deszczu, a także przesiąki wody przez wały przeciwpowodziowe.

Często nie ma szybkiej metody uniknięcia powodzi i podtopień. Stosując różne zabezpieczenia jesteśmy jednak w stanie ograniczyć straty spowodowane zalaniem domu czy dobytku.

IMGW, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa