Perspektywa giełdowa w kontekście zrównoważonego rozwoju

„`html

Determinanty zaangażowania giełd w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju

Głównym celem przeprowadzonej analizy było zidentyfikowanie czynników ekonomicznych, instytucjonalnych, społecznych oraz kulturowych, które wpływają na stopień i charakter zaangażowania giełd na świecie w inicjatywy związane ze zrównoważonym rozwojem na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat. Badanie oparto na ankietach realizowanych przez WFE wśród zrzeszonych giełd, obejmując 66 podmiotów, które brały udział w badaniu przynajmniej czterokrotnie w ciągu dekady.

Zebrane dane zestawiono z informacjami krajowymi dotyczącymi wskaźników środowiskowych (np. zalesienie, emisja CO2), ekonomicznych (m.in. tempo wzrostu PKB, kapitalizacja rynku), społecznych (poziom edukacji, liczebność populacji), a także kulturowych.

Dominujące obszary zaangażowania giełd

Wyniki pokazały, że wysiłki związane z ESG skupiane są przede wszystkim na ładu korporacyjnym – tu lokuje się 39% działań. Z kolei aspekty społeczne i środowiskowe zajmują bardzo podobną część aktywności – odpowiednio 30% i 31%.

Motywacje stojące za wdrażaniem praktyk ESG na giełdach to przede wszystkim troska o zrównoważony rozwój (wyrażona przez 83% badanych) oraz kwestie związane z reputacją (76%). Natomiast aspekty związane z przepisami czy konkurencją pozostają na dalszym planie (po 26%).

• 57% giełd oferuje produkty o profilu zrównoważonym
• 33% udostępnia rankingi ESG i fundusze ETF
• 30% posiada w ofercie specjalistyczne indeksy ESG

Wpływ wybranych czynników na działania ESG

Analizując czynniki determinujące konkretne obszary ESG, zaobserwowano interesujące zależności:

1. Zaangażowanie w kwestie środowiskowe:
   • Wyższy poziom edukacji paradoksalnie ogranicza aktywność giełd w tym zakresie, prawdopodobnie ze względu na już stosowane wysokie standardy środowiskowe w takich społeczeństwach;
   • Długoterminowa orientacja kulturowa sprzyja rozwojowi działań proekologicznych.
2. Obszar społeczny:
   • Wysiłki w tym zakresie maleją wraz ze wzrostem dystansu władzy;
   • Pozytywnie związane są natomiast z tendencją do unikania niepewności – społeczeństwa unikające ryzyka częściej wybierają zabezpieczenia socjalne.
3. Ład korporacyjny:
   • Wyższy poziom wykształcenia sprzyja inwestycjom w tę dziedzinę;
   • Wysoki wskaźnik korupcji działa hamująco.

Rekomendacje dla interesariuszy giełd

Przeprowadzone badania posłużyły sformułowaniu różnych zaleceń dla najważniejszych grup związanych z funkcjonowaniem giełd, czyli regulatorów, inwestorów oraz samych instytucji giełdowych.

Wskazówki dla władz nadzorczych i inwestorów

Regulatory powinny rozważyć tworzenie oraz wspieranie rozwiązań, które sprzyjałyby popularyzacji praktyk ESG na rynkach kapitałowych. W rejonach o niskiej świadomości ESG zaleca się akcje edukacyjne, reformy lub wprowadzenie zachęt do korzystania ze zrównoważonych narzędzi finansowych, aby wzmacniać popyt i motywować rynek. Ponadto jasność oraz harmonizacja przepisów, zwłaszcza o zasięgu międzynarodowym, może ułatwiać giełdom radzenie sobie ze złożonością kryteriów ESG oraz ograniczać obciążenia nadzorcze.

W procesie regulowania zasad ESG kluczowe staje się także uwzględnienie specyfiki kulturowej. W krajach o dominującym dystansie władzy i niskim stopniu indywidualizmu skuteczniejsze może być podejście centralnie sterowane, podczas gdy w społeczeństwach indywidualistycznych efektywniejsze będą instrumenty rynkowe i standardy dobrowolne. Z kolei inwestorzy powinni brać pod uwagę zróżnicowanie kulturowe i instytucjonalne przy ocenie zaangażowania giełd w rozwój ESG.

Dostosowanie strategii do lokalnych warunków

Różnice w powodach wdrażania ESG są znaczące między państwami o odmiennych poziomach rozwoju gospodarczego. W krajach o niższych dochodach większą rolę odgrywają pobudki związane z zrównoważonym rozwojem, natomiast bogatsze gospodarki częściej postrzegają ESG przez pryzmat konkurencyjności.

Kontekst środowiskowy także wpływa na aktywność – giełdy funkcjonujące w regionach o wyższych temperaturach i większej zmienności klimatycznej chętniej wprowadzają produkty finansowe odnoszące się do ryzyka środowiskowego. Inwestorzy powinni również zauważać zróżnicowanie oferty produktów ESG między poszczególnymi grupami dochodowymi – kraje o średnich dochodach oferują ich najwięcej.

Dla samych giełd rekomendowane jest dopasowywanie strategii do uwarunkowań kulturowych i ekonomicznych. W społeczeństwach charakteryzujących się wysokim stopniem unikania niepewności zaleca się stopniowe wdrażanie innowacji ESG, koncentrując się na budowie zaufania i zapewnieniu niskiego poziomu ryzyka.

Podmioty giełdowe działające w krajach o wysokiej efektywności środowiskowej lub mocnych ramach prawnych mogą wykorzystać swoją pozycję do stawania się liderami w innowacjach produktowych w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, czyniąc ESG elementem przewagi konkurencyjnej przyciągającej inwestorów.

Dodatkowo zaleca się wykorzystywanie specyficznych przewag geograficznych – przykładowo kraje o dużych powierzchniach leśnych mają większy potencjał do rozwijania produktów powiązanych z ochroną środowiska i zrównoważonym rozwojem.

„`