Sikorski nie owijał w bawełnę. Tak ocenił perspektywy uzyskania reparacji od Niemiec
„`html
Szef MSZ Radosław Sikorski w piątkowym programie „Pytanie dnia” w TVP Info odniósł się do kwestii reparacji wojennych dla Polski, przyznając, że rząd ma inne zdanie w tej sprawie niż prezydent. Według Sikorskiego, należne Polsce reparacje, przyznane podczas konferencji w Poczdamie, zostały przejęte przez Związek Radziecki. Minister wyraził sceptycyzm, twierdząc, że szanse na uzyskanie reparacji są obecnie znikome.
Rozbieżne stanowiska rządu i prezydenta
Sikorski wskazał, że dotychczasowe wysiłki polityków nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Jego zdaniem poprzedni minister spraw zagranicznych przez dekadę nie osiągnął w tej kwestii przełomu, natomiast rząd poprzedniej kadencji przez osiem lat nie złożył nawet oficjalnego wniosku o reparacje.
Aspiacje prezydenckie w sprawie reparacji
Szef MSZ docenił odwagę obecnego prezydenta Karola Nawrockiego, który podjął odpowiedzialność za prowadzenie tematu. Przypomniał też niedawną wypowiedź prezydenta z okazji rocznicy wybuchu II wojny światowej, w której podkreślił, że odpowiedzialne i sprawiedliwe partnerstwo z Niemcami wymaga uregulowania sprawy reparacji.
Prezydent Nawrocki zapowiedział, że Polska jako państwo stojące na wschodniej flance NATO potrzebuje zarówno sprawiedliwości, jak i prawdy oraz jasnych relacji z Niemcami. Jednocześnie zaapelował o wsparcie rządu dla działań w tej sprawie oraz wyraził przekonanie, że wspólne działania mogą przyczynić się do budowania bezpiecznej przyszłości z zachodnimi sąsiadami.
Aspekty prawne dochodzenia reparacji
Z perspektywy prawa międzynarodowego sytuacja Polski w sprawie reparacji jest skomplikowana.
Stanowisko władz PRL z 1953 roku
W 1953 roku władze komunistyczne Polski, pod naciskiem Związku Radzieckiego, zrzekły się wszelkich roszczeń wobec Niemiec w zakresie reparacji wojennych. Decyzja ta miała na celu zwolnienie Niemiec Wschodnich, będących w sferze wpływów ZSRR, z dalszych zobowiązań finansowych.
Współczesne interpretacje i argumentacja
- Politycy Prawa i Sprawiedliwości twierdzą, że zrzeczenie się reparacji w 1953 roku było nieważne, ponieważ PRL była państwem niesuwerennym i nie mogła samodzielnie wynegocjować sprawiedliwego porozumienia.
- Eksperci prawa międzynarodowego wskazują natomiast, że wszelkie roszczenia w tej sprawie wygasły ostatecznie najpóźniej 12 września 1990 roku. W tym dniu, podczas konferencji w Moskwie, podpisano tzw. „Traktat 2+4”.
Nazwa „Traktat 2+4” odnosi się do udziału obu części Niemiec – RFN i NRD – oraz czterech mocarstw alianckich: USA, ZSRR, Wielkiej Brytanii i Francji. Polska, jako państwo już niebędące PRL, ale funkcjonujące jako wolna i demokratyczna III RP, miała możliwość częściowej negocjacji warunków traktatu oraz formalnie potwierdziła swoje wcześniejsze decyzje związane z kwestią reparacji.
„`
